Hễ chưa gắng lắm cái gì để thoả mãn ý muốn đó thì lòng ta chưa yên. Đến mức đó thì đời ta có thể như đời sống trong tù và không phải là của ta nữa. Vậy đợi tới tuần sau hoặc ngày mai là việc không lợi gì cả.
Thành thử có hàng chục vạn giờ mất đi như vậy mỗi ngày chỉ vì người ta ít nghĩ đến thì giờ lắm, không bao giờ đề phòng để khỏi đánh mất nó. Mà cũng không ai lãnh nó nhiều hơn hoặc ít hơn bạn. Tôi chỉ nhắc lại cho bạn đấy thôi.
Và tôi đố bạn kể cho tôi nghe còn tám giờ nữa bạn bạn làm được những việc gì. Nguyên nhân mối nguy đó là tại ta ráng làm nhiều quá, và chỉ có một cách tránh nó là lập lại chương trình, làm bơn bớt đi những cái nghề, càng học, càng ham, và có những kẻ thích hăm hở gắng sức tới nỗi luôn luôn như không kịp thở. Cái lợi lớn nhất của những kiệt tác đó là nó minh bạch một cách lạ lùng.
Tôi lại đón bạn khi bạn ở sở ra. Rồi ta tự bào chữa là không có thì giờ, rằng mỗi ngày chỉ có 24 giờ thôi. Bạn lại đã hăng hái khen bản đó với một cô - bạn biết tôi nói ai rồi chứ? Và bạn còn có thể tuyên bố rằng bản đó của Beethoven và "mùi rất mực" nữa.
Thế là 6 giờ, có lẽ hơn nữa, đã trôi qua từ khi bạn ở sở ra, trôi qua như một giấc mộng, trôi qua như ảo thuật, không sao hiểu được. Xin bạn nhớ; không ai cướp được bảo vật đó của bạn. Bạn săn sóc thân thể, trong và ngoài; bạn dùng cả một đội quân, từ anh bán sữa đến chú đồ tể để bao tử bạn khoan khoái.
Bạn phải bảo vệ lòng tự trọng của bạn. Xin bạn đừng tỏ vẻ mỉa mai khi nghe hai tên ấy. Nếu viên chức ấy muốn sống đầy đủ thì phải thu xếp trước công việc mỗi ngày.
Thành thử, lần trước bạn tới nghe hòa nhạc, chỉ thấy thích và mê mẩn như một em nhỏ ngó những đồ chơi bóng lán, tóm lại, bạn chỉ có mặt ở đó thôi; còn lần này thì khác, bạn hẳn đã thực là sống. Mỗi tuần, trong sáu buổi sáng, mỗi buổi sáng để dành ít nhất là nửa giờ và trong ba buổi tối, mỗi buổi được giờ rưỡi, tổng cộng bảy giờ rưỡi. Ở trên tôi đã có dịp nói đến khoảng thời gian mênh mông là 44 giờ từ 2 giờ chiều thứ 7 đến 10 giờ sáng thứ 2.
Xét kỹ, ta thấy tiền bạc là vật chất tầm thường nhất. Tôi nhắc nhở rằng cần phải hy sinh và có một quyết tâm vĩ đại mới được. Xin bạn ra mặt đi, để tôi tin chắc đã có người như bạn mà từ trước tôi chưa được gặp.
Vậy mà bạn đương đi tìm hạnh phúc, phải không? Bạn tìm thấy nó chưa? Đã đành, nên bỏ thêm nhiều thì giờ vào việc tu thân, càng chịu tốn công thì kết quả càng nhiều. Nếu bạn nghĩ rằng có thể bỏ ra bảy giờ rưỡi mỗi tuần để gắng sức một cách đều đều và nghiêm trang mà vẫn giữ được lối sống cũ thì bạn làm đấy.
Nhưng tôi chưa bao giờ thấy một bài tuỳ bút chỉ cách sống 24 giờ một ngày. Nhưng thế nào bạn cũng phải chú ý tới bổn phận đó vào một lúc khác. Các triết gia đã giảng-nghĩa không gian mà không giảng nghĩa thời gian.